Piaskowa Góra (Wałbrzych)


Piaskowa Góra, znana przed rokiem 1945 jako Sandberg, jest jedną z ważniejszych dzielnic mieszkalnych Wałbrzycha oraz jego jednostką pomocniczą. Nazwa tej części miasta pochodzi od bogatych złóż piasku szklarskiego, który wykorzystywany jest w przemyśle hutniczym. Dzielnica ta pierwotnie wchodziła w skład Szczawna-Zdroju i stanowiła jego zaplecze gospodarcze. Od 1951 roku obowiązuje jej obecna nazwa.

Położenie Piaskowej Góry jest dość malownicze – zajmuje wzniesienie w północnej części miasta, pomiędzy dolinami rzek Szczawnika na zachodzie a Pełcznicy na wschodzie. Od północy graniczy z dolną linią kolejową nr 291, dzięki czemu sąsiaduje z miejscowością Szczawienko, natomiast na południu sięga aż do północnych zboczy Stróżnika i Wzgórza Gedymina, gdzie znajduje się park w Szczawnie Zdroju.

Najstarsza część Piaskowej Góry odpowiada osi obecnych ulic Wrocławskiej, kardynała S. Wyszyńskiego oraz H. Wieniawskiego, które wspólnie tworzą tzw. Starą Piaskową Górę (SPG). Przed II wojną światową w dzielnicy powstało kilka zakładów przemysłowych, w tym huta szkła oraz Zakłady Urządzeń Technicznych WAMAG, które niestety zakończyły swoją działalność. Dodatkowo, Dolnośląska Fabryka Lin i Drutów Linodrut – Linmet została przeniesiona do Świdnicy po sprywatyzowaniu. Ulica Wrocławska była również ważnym szlakiem, ponieważ prowadziła tramwaj z centrum miasta do Szczawienka, znanego jako Dolne Szczawno.

Na początku XX wieku na Piaskowej Górze wzniesiono dwa kościoły: luterański i rzymskokatolicki, co świadczy o rozwoju społeczności lokalnej. Po zakończeniu II wojny światowej, w latach 60., Piaskowa Góra została wyłączona z granic administracyjnych Szczawna-Zdroju i włączona do Wałbrzycha. W rezultacie, powstało tu osiedle mieszkaniowe zaplanowane na około 30 tysięcy mieszkańców. Górzysta rzeźba terenu umożliwiła zrealizowanie zarówno projektów budynków z tzw. wielkiej płyty, jak i jednorodzinnych zabudów szeregowych.

W dzielnicy znajdują się:

  • Specjalistyczny Szpital im. dra Alfreda Sokołowskiego,
  • dwie przychodnie lekarskie,
  • szkoły podstawowe,
  • trzy gimnazja (publiczne, społeczne i sportowe),
  • Zespół Szkół nr 4 w Wałbrzychu,
  • Społeczne Liceum,
  • Instytut Języków Obcych (do roku akademickiego 2007/2008) oraz Instytut Pedagogiki Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Angelusa Silesiusa w Wałbrzychu (do roku akademickiego 2007/2008).

Piaskowa Góra jest także kreowana na centrum handlu w mieście. W okolicy można znaleźć liczne punkty handlowe oraz usługi, jak również instytucje użyteczności publicznej, w tym filię biblioteki publicznej, Wałbrzyski Ośrodek Kultury, pocztę i lokalny komisariat policji. Działają tutaj trzy parafie rzymskokatolickie, a przez jakiś czas istniała również misja mormonów. W bliskiej okolicy Piaskowej Góry znajduje się Wałbrzyska Specjalna Strefa Ekonomiczna.

Zgodnie z danymi opublikowanymi przez Urząd Miejski w Wałbrzychu, w 2014 roku Piaskową Górę zamieszkiwało około 19 448 osób.

Przypisy

  1. Historia zakładu. linosteel.pl. [dostęp 21.06.2023 r.]
  2. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). GUS. [dostęp 09.01.2021 r.]
  3. Uchwała Rady Miejskiej Wałbrzycha z dnia 30.12.2004 r. ws. utworzenia jednostki pomocniczej Gminy Wałbrzych pod nazwą Wspólnota Samorządowa „Piaskowa Góra” i nadania Statutu tej jednostce (Dz. Urz. Woj. Dolnośląskiego z 2005 r., Nr 21, poz. 501)
  4. Rozwój terytorialny Wałbrzycha
  5. Dz.U. z 1950 r. nr 57, poz. 509

Oceń: Piaskowa Góra (Wałbrzych)

Średnia ocena:4.75 Liczba ocen:12