W sercu Wałbrzycha znajduje się Pomnik Pamięci Górnictwa Wałbrzyskiego, który jest symbolem i upamiętnieniem bogatej tradycji górniczej tego regionu. Zlokalizowany przy Alei Wyzwolenia, tuż obok Placu Grunwaldzkiego, pomnik ten znajduje się na południowych stokach Góry Powstańców.
Pomnik jest częścią parku im. Króla Jana III Sobieskiego, co sprawia, że jest to idealne miejsce nie tylko dla miłośników historii, ale także dla osób pragnących spędzić czas w otoczeniu przyrody. Jego obecność przypomina o znaczeniu górnictwa dla historii i kultury Wałbrzycha, a także o trudach, jakie ponosili górnicy w tym regionie.
Historia i forma
Pomnik Pamięci Górnictwa Wałbrzyskiego w Wałbrzychu jest wynikiem pasji i zaangażowania grupy byłych górników, którzy postanowili uczcić ten ważny aspekt historii ich regionu. Grupa ta, zrzeszona w specjalnie powołanym stowarzyszeniu, wzięła na siebie odpowiedzialność za powstanie tej wyjątkowej konstrukcji. Patronat nad projektem objął prezydent Wałbrzycha, Leon Kruczkowski, co nadało inicjatywie dodatkowy prestiż. Bliskie współdziałanie z formalnymi instytucjami miało również swoje odzwierciedlenie w artystycznym wsparciu, którego dostarczył prof. Zbigniew Horbowy, a prace projektowe nadzorował prof. Alojzy Gryt.
W przeszłości górnictwo odgrywało kluczową rolę w gospodarce Wałbrzycha, co sprawia, że powstanie tego pomnika jest nie tylko symboliczną, ale i praktyczną afirmacją dorobku tej branży. Obiekt został uroczyście odsłonięty 4 grudnia 2007 roku, co miało miejsce po mszy świętej w kościele Świętych Aniołów Stróżów, a następnie towarzyszył mu okolicznościowy przemarsz.
Główna część monumentu przypomina zawał chodnika kopalnianego. Przed tym elementem znajdują się sześć wyrzeźbionych postaci górniczych oraz obelisk, który wieńczy kopalniana latarnia. Postacie górników wyróżniają się nieregularnym kształtem oraz nadanym im lekko obrobionym wykończeniem, co podkreśla ich autentyczność i surowość. Kompozycja pomnika, o imponującej kubaturze wynoszącej 80 m³, charakteryzuje się luźnym i nieprzewidywalnym układem, który odbiega od tradycyjnych form architektonicznych. Na pomniku wyryte są inskrypcje w języku polskim i niemieckim, które odnoszą się do różnych tragedii związanych z wypadkami w zagłębiu wałbrzyskim. Dodatkowo, towarzyszą im symbole, które nawiązują do wydobycia węgla kamiennego.
Materiały, które zostały użyte do budowy pomnika, są lokalnego pochodzenia, co dodaje mu dodatkowego znaczenia oraz więzi z otoczeniem. W wykorzystaniu granitu, bazaltu i melafiru widać szacunek dla zasobów regionalnych oraz dbałość o estetykę i trwałość konstrukcji.
Przypisy
- Teatr w Wałbrzychu, PILNIE KUPIĘ BIOGRAFIĘ – Teatr Dramatyczny im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu [online], teatr.walbrzych.pl, 24.03.2021 r. [dostęp 17.09.2024 r.]
- a b c PiotrP. Rygus PiotrP., AleksandraA. Goniewicz AleksandraA., Czarna pamięć, górnicze miejsca pamięci, Katowice: Instytut Myśli Polskiej im. Wojciecha Korfantego, 2020 r., s. 45-46.
- JerzyJ. Kosmaty JerzyJ., Techniczna kadra kierownicza Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego w latach 1945–2000, [w:] SylwiaS. Bielawska (red.), Nowa Kronika Wałbrzyska, t. 1, 2013 r., s. 103, ISBN 978-83-936834-0-6.
Pozostałe obiekty w kategorii "Pomniki":
Mauzoleum w Wałbrzychu | Pomnik Ayrtona Senny w Wałbrzychu | Pomnik Ofiar Oświęcimskich w WałbrzychuOceń: Pomnik Pamięci Górnictwa Wałbrzyskiego w Wałbrzychu