Pomnik Ofiar Oświęcimskich w Wałbrzychu

Obelisk na swoim froncie posiada wyryty napis, który brzmi: „Hołd ofiarom hitlerowskich obozów śmierci Rzemiosło Wałbrzycha”. Ten dramatyczny tekst odzwierciedla zarówno pamięć o tych, którzy zginęli, jak i lokalne zaangażowanie społeczności w upamiętnienie tragicznych wydarzeń. Dodatkowo, poniżej znajduje się marmurowy blok z napisem: „Prochy pomordowanych w Oświęcimiu”.

W znaczących dniach października 1946 roku, delegacja harcerzy z Hufca ZHP Wałbrzych odegrała kluczową rolę, sprowadzając prochy osób pomordowanych, które spoczywały pod ścianą śmierci w Oświęcimiu. Kierownikiem tej wspomnianej wyprawy był sekretarz hufca, Leszek Juniszewski.

Na dzień 1 listopada 1946 roku zaplanowano solemnne nabożeństwo żałobne, które miało miejsce w Kolegiacie Najświętszej Maryi Panny Bolesnej i św. Aniołów Stróżów. Wzięło w nim udział aż 18 drużyn męskich oraz kilka żeńskich, które aktywnie działały w Wałbrzychu. Po ceremonii, urna z prochami została złożona w grobowcu, z ogromną asystą sztandaru byłych więźniów obozów koncentracyjnych oraz licznie zgromadzonych przedstawicieli społeczeństwa. Grobowiec został starannie przygotowany przez Alojzego Ciasnochę.

Kulminacyjnym wydarzeniem tego dnia było przyrzeczenie harcerskie oraz marsz pod pomnik wdzięczności, usytuowany przy Alei Wyzwolenia, co stanowiło szczególny moment refleksji i oddania hołdu. Uroczystość zwieńczono odśpiewaniem Roty oraz hymnu harcerskiego.

W początkowych latach pięćdziesiątych, po likwidacji ZHP, grobowcem zajął się Cech Rzemiosł, który postanowił zamienić skromny obelisk na nowy, bardziej okazały pomnik. Od tego czasu, przez wiele lat, pomnik ten znajdował się pod opieką Hufca ZHP Wałbrzych, który corocznie organizował honorową wartę w dniu 1 listopada, dbając o upamiętnienie i pielęgnowanie pamięci ofiar.