Spis treści
Jakie są podstawowe zasady judaizmu?
Podstawowe zasady judaizmu koncentrują się na wierze w jednego Boga, który zawarł wieczne przymierze z narodem Izraela. Wyznawcy tej religii oddają cześć Bogu i dążą do zbawienia poprzez:
- modlitwę,
- pokutę oraz
- przestrzeganie przykazań.
W etyce judaizmu kluczowym elementem są dobre uczynki oraz religijne obowiązki. Zasady te są ściśle związane z Trzynastoma zasadami wiary, które zostały opracowane przez rabina Mosze ben Maimona, znanego jako Majmonides. Wśród tych zasad znajduje się:
- wiara w jedność i niematerialność Boga,
- proroctwo Mojżesza,
- oczekiwanie na Mesjasza oraz
- zmartwychwstanie.
W ramach judaizmu uważa się, że przestrzeganie tych reguł prowadzi do duchowego zbawienia i realizacji przymierza z Bogiem. Fundamentem judaizmu jest właśnie to boskie przymierze z Izraelem, które kształtuje relację między Stwórcą a Jego ludem, opartą na wzajemnych zobowiązaniach. Poprzez wypełnianie zasad judaizmu, wyznawcy potwierdzają swoją wiarę i przynależność do społeczności żydowskiej. Te zasady nie tylko wspierają duchowy rozwój, ale również promują życie w harmonii w ramach wspólnoty. W ten sposób akcentuje się znaczenie etyki judaizmu w codziennym funkcjonowaniu jego wyznawców.
Czym jest wiara w jednego Boga w judaizmie?
Wiara w jednego Boga to fundamentalny aspekt judaizmu, który manifestuje się poprzez monoteizm, odrzucający wszelkie przejawy politeizmu. Bóg jest postrzegany jako jedyny, niepodzielny byt, co stanowi podstawę teologii żydowskiej. W judaizmie Bóg jest także niematerialny, co oznacza, że nie przyjmuje cielesnej formy. To przekonanie implikuje, że modlitwy powinny być adresowane wyłącznie do Niego, jako Stwórcy i władcy całego wszechświata. Monoteizm nie tylko definiuje relację wiernych z Bogiem, ale również kształtuje ich etykę oraz praktyki religijne.
Trzynaście zasad wiary, które opracował Majmonides, w tym przekonanie o jedności i niematerialności Boga, tworzy fundament żydowskiej duchowości. Zrozumienie monoteizmu zachęca do refleksji nad osobistą relacją z Bogiem oraz Jego rolą w życiu każdego z wyznawców. Uznanie tej jedności odgrywa kluczową rolę w duchowym rozwoju oraz codziennym życiu wiernych.
Jak wygląda monoteizm w judaizmie?
Monoteizm stanowi kluczowy aspekt judaizmu, opierając się na wierze w jednego, wszechmocnego Boga, który jest stwórcą i włodarzem całego wszechświata. W tej religii Bóg postrzegany jest jako istota niepodzielna i niematerialna, co oznacza, że nie przyjmuje formy cielesnej ani nie jest ograniczony przez przestrzeń czy czas. Takie pojmowanie ma głęboki wpływ na życie duchowe oraz etyczne zasady wyznawców, kształtując ich moralne normy.
Etyczny wymiar monoteizmu zmusza wiernych do podejmowania sprawiedliwych i moralnych działań. Przymierze zawarte między Bogiem a narodem żydowskim obciąża ludzi obowiązkiem działania zgodnie z Boską wolą. Biblia hebrajska, będąca źródłem objawienia, oferuje wskazówki w postaci Dziesięciu Przykazań, które są zobowiązani przestrzegać wszyscy Żydzi. Mojżesz, centralna postać w judaizmie, przekazał Dekalog, który odgrywa fundamentalną rolę w formułowaniu wspólnych zasad wiary.
Monoteizm nie tylko definiuje Boga, ale również wyznacza zasady codziennego życia. W tym kontekście obejmuje on obowiązek modlitwy i stosowania się do nauk zawartych w Torze. Uznanie jedynego, wszechmocnego Boga sprawia, że zarówno decyzje moralne, jak i duchowe są ściśle powiązane z odpowiedzialnością przed Nim oraz wobec innych ludzi.
Co mówi pierwsza zasada wiary o jedności Boga?
Pierwsza zasada wiary judaizmu, opracowana przez rabina Mosze ben Maimona, znanego jako Majmonides, kładzie nacisk na jedność i niepodzielność Boga. Odrzuca wszelkie formy politeizmu, uznając Boga za jedynego Stwórcę oraz władcę całego wszechświata. To fundamentalne przesłanie stanowi istotę żydowskiej teologii, wyznaczając ramy dla całego judaizmu. Jedność Boga podkreśla Jego unikalność i niezrównaną pozycję.
Ma to ogromne znaczenie dla duchowego życia oraz praktyk religijnych wyznawców. Wiara w jednego Boga sprzyja budowaniu osobistej relacji między wiernymi a Jego obecnością, opierając się na zaufaniu i zrozumieniu. Konsekwencje tej zasady są dalekosiężne, obejmując obowiązek modlitwy oraz oddania się wyłącznie Jemu.
Uznanie Boskiej jedności kształtuje nie tylko moralne i etyczne postawy ludzi, ale również wpływa na ich duchowy rozwój. Ta zasada przenika wszystkie aspekty judaizmu, oddziałując na decyzje podejmowane na co dzień oraz na długoterminowe aspiracje duchowe. Zachowanie mocnej więzi z Bożym przymierzem jest kluczowe. Pierwsza zasada wiary nie stanowi jedynie dogmatu, ale także praktyczny wymiar interakcji między Bogiem a ludźmi, co czyni ją fundamentalnym składnikiem judaizmu.
Czym jest bezcielesność Boga w kontekście judaizmu?
Bezcielesność Boga w judaizmie oznacza, że Bóg jest istotą duchową, nie mającą fizycznej formy ani materialnego istnienia. W tradycji żydowskiej Bóg jest transcendentny, co wskazuje na to, że jest ponad wszelkie ograniczenia związane z ciałem czy materią. To kluczowy element teologii, który wskazuje, że nie można Go ukazywać w jakiejkolwiek konkretnej formie fizycznej. Przekonanie to wpływa na nasze postrzeganie Boga oraz relacje, które z Nim tworzymy.
W judaizmie wszelkie próby graficznego przedstawienia Boga są uznawane za niewłaściwe i sprzeczne z zasadami wiary. Bezcielesność Boga ma istotny wpływ na duchowość oraz praktyki religijne. Sugeruje, że modlitwy powinny być kierowane do jedynego, niewidzialnego Stwórcy. Wierni zobowiązani są do duchowego i moralnego rozwoju, który opiera się na zaufaniu oraz zrozumieniu Boskiej woli.
Taki sposób myślenia sprzyja nawiązywaniu głębszych więzi z Duchem i prowadzi do lepszego zrozumienia judaizmu oraz jego zasad i praktyk. Dodatkowo, to podejście jest istotne w kontekście etyki, ponieważ zachęca do życia w zgodzie z dobrymi uczynkami, które odzwierciedlają wymagania stawiane przez Boga.
Jakie znaczenie ma przymierze zawarte przez Boga z ludem Izraela?
Przymierze, które Bóg zawiązał z ludem Izraela, ma ogromne znaczenie w judaizmie. To szczególna umowa, w ramach której Stwórca oferuje ochronę i błogosławieństwo narodowi żydowskiemu, oczekując w zamian wierności przykazaniom, takim jak:
- przestrzeganie Tory,
- Szabatu,
- micwot.
Relacja ta podkreśla unikalny związek pomiędzy Bogiem a wybranym narodem, a także kreuje moralne i duchowe zobowiązania. Dzięki temu Żydzi kształtują swoją tożsamość zarówno religijną, jak i kulturową, co wpływa na ich codzienne życie. Księgi biblijne, w tym Tora, stanowią bezcenne źródło zasad regulujących praktyki religijne. Przestrzeganie przymierza znacząco kształtuje etykę judaizmu. Wartości takie jak:
- dobre czyny,
- modlitwa,
- dogłębna analiza Prawa biblijnego
są podstawowymi elementami w życiu każdego wyznawcy. Przymierze nieustannie przypomina o odpowiedzialności narodu żydowskiego w kontekście spełniania Boskich nakazów, co ma kluczowe znaczenie dla dalszego rozwoju judaizmu. Odzwierciedla to głęboki obowiązek posłuszeństwa woli Boga, stanowiąc fundament duchowego rozwoju oraz wspólnotowego życia społeczności żydowskiej. Ten testament utrzymuje silną więź narodu z Bogiem przez pokolenia, a także sprzyja refleksji nad życiem zgodnym z zasadami przekazanymi przez Stwórcę.
Kto przekazał Dekalog i Torę i jak to wpłynęło na judaizm?
Mojżesz jest postacią fundamentalną w historii judaizmu. To właśnie dzięki niemu wierni otrzymali Dekalog i Torę na górze Synaj, co stanowi bezpośredni fundament religii mojżeszowej. Prawo, które zostało przekazane, miało ogromny wpływ na rozwój judaizmu, co widać w Halachie – zbiorze norm regulujących życie religijne, społeczne i moralne Żydów.
Dekalog, znany jako Dziesięć Przykazań, zawiera kluczowe zasady etyczne, które kierują postępowaniem wierzących. Te zasady nie są jedynie moralnymi rekomendacjami; stanowią również wyraz przymierza, które nawiązuje z Bogiem i Izraelem. Wierni są zobowiązani do przestrzegania Boskich nakazów, co wiąże się z otrzymywaniem opieki i błogosławieństw od Stwórcy.
Ta unikalna relacja podkreśla tożsamość religijną Żydów oraz ich postawy etyczne. Przekazanie Tory przez Mojżesza wzbogaciło judaizm o szczegółowe przepisy dotyczące modlitwy, ofiar oraz relacji społecznych. Tora jest nie tylko źródłem objawienia, ale również podstawą wszelkich praktyk i wierzeń w judaizmie.
Uznanie Mojżesza za największego proroka potwierdza jego fundamentalną rolę w kształtowaniu nauki tego wyznania. Jego nauki oddziałują na etykę i religijne praktyki nawet po wielu wiekach. W codziennym podejmowaniu decyzji, zasady zapisane w Torze pozostają aktualne, co ukazuje ich trwałość oraz kluczowe znaczenie w duchowym rozwoju wspólnoty żydowskiej.
Dlaczego Biblia hebrajska jest uważana za źródło objawienia w judaizmie?
Biblia hebrajska, znana jako Tanach, jest niezastąpionym źródłem objawienia w judaizmie, którego struktura i treść mają ogromne znaczenie dla wierzących. Składa się z trzech kluczowych części:
- Tora, czyli Pięcioksiąg Mojżesza,
- Newiim, czyli Ksiąg Prorockich,
- Ketuwim, czyli Pism.
Tora pełni szczególnie istotną rolę, gdyż stanowi fundament judaizmu. Zawiera Prawo oraz 613 przykazań, które regulują życie religijne i moralne Żydów. W Tanachu prorocy przekazują boskie przesłania, nawołując naród do wierności oraz przestrzegania przymierza z Bogiem. Księgi prorockie ostrzegają przed moralnym upadkiem i oferują obietnice Bożej opieki dla tych, którzy postępują zgodnie z naukami. Tanach kształtuje etykę judaizmu, będąc podstawą zasad życia społecznego. Ketuwim z kolei to zbiór mądrości i praktycznych wskazówek, które dotyczą codziennego życia oraz relacji międzyludzkich. Biblia hebrajska ukazuje różnorodność gatunków literackich, tworząc złożony obraz Boga oraz relacji między Nim a narodami.
Koncepcja objawienia pokazuje, jak teksty Tanachu przez wieki wpływają na wiarę judaistyczną i duchowy rozwój Żydów. Społeczność wierzących podkreśla, że czytanie i studiowanie tych tekstów to nie tylko forma oddania, ale również cenne źródło wiedzy, które ułatwia zrozumienie boskich tajemnic i moralnych obowiązków wobec siebie oraz innych.
Jak halacha reguluje życie wyznawcy judaizmu?
Halacha, czyli prawo żydowskie, stanowi złożony system zasad, które kształtują życie osób wyznających judaizm. Obejmuje ona zarówno praktyki religijne, jak i kwestie etyczne oraz relacje międzyludzkie. Ważnymi elementami halachy są reguły dotyczące:
- Szabatu,
- świąt,
- koszerności,
które tworzą fundamenty kulturowe i duchowe Żydów. Obowiązki religijne, znane jako micwot, obejmują 613 przykazań, w większości wydobytych z Tory, mających na celu prowadzenie życia zgodnego z wolą Bożą. Halacha nie tylko wskazuje, jak żyć, ale również wspiera duchowy rozwój wiernych, promując wartości moralne kluczowe w codziennym funkcjonowaniu.
W kontekście halachy, Szabat zajmuje szczególne miejsce jako jeden z najważniejszych dni w tygodniu. W tym czasie wierni odpoczywają, skupiając się na modlitwie oraz spędzaniu chwil z najbliższymi. Zasady koszerności określają, jakie pokarmy można spożywać, kładąc nacisk na etniczne traktowanie zwierząt oraz sposób rytualnego przygotowywania żywności. Halacha wywodzi się z Tory oraz Talmudu, które oferują nie tylko przepisy, ale również interpretacje opracowane przez rabinów, stanowiąc cenne źródło wiedzy dla wyznawców. Przestrzeganie halachy odgrywa kluczową rolę w budowaniu relacji z Bogiem oraz z społecznością żydowską, nadając sens codziennym działaniom wierzących.
Ile przykazań zawiera halacha?
Halacha to zbiór norm prawnych w judaizmie, który zawiera 613 przykazań, znanych jako micwot. Talmud dzieli je na dwa zasadnicze typy:
- micwot ase, czyli przykazania nakazujące,
- micwot lo taase, które odnoszą się do zakazów pewnych działań.
Te przepisy regulują wszystkie aspekty życia Żydów, obejmując zarówno sferę religijną, jak modlitwy i obrzędy, jak i codzienne kwestie, na przykład zasady żywieniowe. Głównym celem micwot jest zbliżenie wiernych do Boga oraz wspieranie ich w przestrzeganiu Jego woli. Halacha nie tylko wyznacza praktyki religijne, ale również wpływa na moralność i etykę Żydów.
Wśród przykładów micwot można wymienić:
- przestrzeganie Szabatu,
- zasady koszerności,
- dbałość o relacje międzyludzkie.
Te kwestie są niezwykle istotne dla wspólnoty żydowskiej. Co więcej, przestrzeganie halachy ciągle ewoluuje, dostosowując się do współczesnych wyzwań, dzięki czemu pozostaje aktualna w życiu wyznawców judaizmu.
Co to są micwot i jak się mają do halachy?
Micwot to istotne przykazania w judaizmie, które obejmują 613 nakazów i zakazów. Te zasady opierają się na Torze, a ich interpretacje znajdują odzwierciedlenie w Talmudzie. Ich przestrzeganie stanowi fundamentalny obowiązek każdego wyznawcy, będąc kluczowym aspektem halachy. Micwot dzieli się na dwie główne kategorie:
- micwot ase, czyli nakazy,
- micwot lo taase, które odnoszą się do zakazów.
Przykłady tych pierwszych to:
- przestrzeganie Szabatu,
- zasady dotyczące koszerności,
które mają istotny wpływ na życie religijne i społeczne Żydów. Halacha nie tylko wprowadza te reguły, ale również nadaje im głęboki sens, kształtując duchowość i codzienność wyznawców judaizmu. Wypełnianie micwot traktowane jest jako realizacja woli Boga i stanowi ważny element duchowego rozwoju. Dzięki tym przykazaniom wierni mają możliwość budowania relacji zarówno z Bogiem, jak i z innymi ludźmi. To sprzyja tworzeniu silnej wspólnoty oraz utrwalaniu tożsamości żydowskiej. Należy zauważyć, że micwot i halacha są ze sobą ściśle powiązane, a ich przestrzeganie odgrywa kluczową rolę w życiu religijnym Żydów.
Jakie są trzynaście zasad wiary żydowskiej?
Trzynaście fundamentalnych zasad wiary żydowskiej, które opracował rabin Mosze ben Maimon, znany bardziej jako Majmonides, stanowi istotę judaizmu. Oto one:
- wierz w jednego Boga, źródło wszystkiego,
- rozumiej, że Bóg jest jedyny i niematerialny, nie przyjmuje żadnej cielesnej formy,
- Bóg jest wieczny, nie ma ani początku, ani końca,
- modlitwy powinny być kierowane wyłącznie do Niego,
- wierz w proroctwa, które są sposobem na otrzymanie Boskiego objawienia,
- Mojżesz to najwyższy prorok, a jego proroctwo jest wyjątkowe i niepowtarzalne,
- Tora pochodzi od Boga i stanowi przewodnik dla Żydów,
- prawo jest stałe, nie podlega zmianom,
- Bóg jest wszechwiedzący; zna zarówno przeszłość, jak i przyszłość,
- sprawiedliwość Boża nagradza i karze za działania ludzi,
- Mesjasz przywróci Izraelowi wolność oraz pokój,
- zmartwychwstanie zmarłych przypomina o życiu po śmierci,
- Bóg zna myśli i czyny każdego człowieka.
Te zasady mają kluczowe znaczenie dla ortodoksyjnego judaizmu. Tworzą podwaliny duchowości oraz moralności Żydów, a także wspierają ich w kształtowaniu życia i relacji z innymi. Dodatkowo, pomagają zrozumieć Boski plan dotyczący świata.
Co stanowi rdzeń judaizmu w kontekście trzynastu zasad?
Rdzeniem judaizmu są trzynaście zasad wiary, które kreują istotę tożsamości Żydów. W centrum tych przekonań leży wiara w jednego, niematerialnego Boga, który jest jednocześnie stwórcą wszechrzeczy i źródłem moralnych zasad. Rabin Mosze ben Maimon, znany jako Majmonides, podkreśla, że te fundamentalne zasady wpływają na duchowość i etykę judaizmu.
Wśród nich zawierają się wierzenia dotyczące:
- boskiego pochodzenia Tory,
- niezmienności Prawa,
- proroctwa Mojżesza.
Tora pełni rolę przewodnika, oferując zasady, które regulują życie Żydów i podkreślają znaczenie posłuszeństwa wobec Boga. Wiara w Mesjasza także odgrywa kluczową rolę – Mesjasz ma przywrócić pokój oraz wolność Izraelowi. Niezwykle istotne jest również przekonanie o zmartwychwstaniu zmarłych, co stanowi podstawę wiary w życie po śmierci.
W judaizmie mocno akcentuje się nagradzanie za dobre uczynki i karanie za złe, co znacząco wpływa na duchowy rozwój wiernych. Te wartości stanowią fundament społecznych norm oraz etyki, którymi Żydzi kierują się w codziennym życiu. Przekonania te, wyrażone w trzynastu zasadach, mają istotny wpływ na relacje między Bogiem a ludźmi, a także kształtują trwałe cele duchowe i moralne dla całej społeczności żydowskiej.
Dlaczego wiara w nadejście Mesjasza jest istotna w judaizmie?
Wiara w przyjście Mesjasza odgrywa kluczową rolę w judaizmie, będąc symbolem nadziei na zbawienie oraz odkupienie, które dotyczą nie tylko Żydów, ale i wszystkich ludzi. Mesjasz postrzegany jest jako wybawiciel, który wprowadzi erę pokoju i sprawiedliwości, a jego nadejście sprawi, że Bóg stanie się bardziej znany dla całej ludzkości. Tę koncepcję podkreśla dwunasta zasada wiary sformułowana przez rabina Mosze ben Maimona, znanego jako Majmonides, która zachęca do oczekiwania na Mesjasza każdego dnia.
W judaizmie to oczekiwanie wzbogaca wiarę, zmuszając wiernych do dążenia do moralnych ideałów oraz samodoskonalenia, zgodnie z Boską wolą. Nadzieje mesjańskie wiążą się z głębokim przekonaniem, że przybycie Mesjasza spełni Boże obietnice złożone Izraelitom. Wśród tych obietnic jest:
- przywrócenie świątyni w Jerozolimie,
- zgromadzenie Żydów w Ziemi Izraela.
Te obietnice mają ogromne znaczenie zarówno w sferze religijnej, jak i kulturowej, kształtując tożsamość żydowską od wieków. Wierność zasadom wiary, a szczególnie centralnemu przekonaniu o nadejściu Mesjasza, wzmacniana jest przez różnorodne praktyki i obrzędy, które pomagają utrzymywać pamięć o Bożych obietnicach. W ten sposób wiara w Mesjasza nie tylko spaja Żydów, ale również nadaje sens ich codziennym zmaganiom i aspiracjom. Te elementy ukazują, że Mesjasz oraz jego przybycie to nie tylko abstrakcyjne idee, lecz także fundamentalna część duchowości i tradycji judaizmu.
W jaki sposób Bóg nagradza za wypełnianie Prawa w judaizmie?
W judaizmie Bóg nagradza tych, którzy przestrzegają Prawa, co obejmuje Torę oraz micwot. Nagrody te mogą przybierać różnorodne formy, takie jak:
- zdrowie,
- dostatek,
- wewnętrzny spokój.
Wiara w to, że przestrzeganie nakazów prowadzi do pozytywnych rezultatów, jest niezwykle ważna. Z kolei naruszanie przykazań niesie ze sobą negatywne skutki. Judaizm uczy również o istnieniu życia po śmierci, gdzie sprawiedliwi trafiają do Ogrodu Eden, co stanowi zachętę do przestrzegania zasad. Etyka judaizmu nakłada na wiernych obowiązek stosowania się do Boskich przykazań, co zbliża ich do Boga. Oczekiwanie na nagrody za dobre uczynki jest stałym motywem w duchowym życiu Żydów, wpływającym na ich postawy moralne i relacje społeczne. Koncepcja Bożej sprawiedliwości podkreśla, że każdy czyn ma swoje konsekwencje, a Bóg ocenia tych, którzy żyją zgodnie z Jego wolą. To podejście przyczynia się do duchowego i społecznego rozwoju wspólnoty. Przestrzeganie Prawa umożliwia Żydom budowanie relacji zarówno z Bogiem, jak i innymi ludźmi, co umacnia ich tożsamość oraz więzi w obrębie wspólnoty.
Jakie zasady dotyczą traktowania zwłok w judaizmie?
W judaizmie istnieją istotne zasady dotyczące traktowania zwłok, które wynikają z głębokiego szacunku dla ciała ludzkiego po śmierci. Przede wszystkim, balsamowanie i kremacja są zabronione, z uwagi na wiarę w zmartwychwstanie.
Przyjaciele i rodzina mają obowiązek zorganizować pogrzeb jak najszybciej, najczęściej w ciągu 24 godzin od momentu śmierci. Proces przygotowania ciała obejmuje rytualne obmycie, znane jako tahara, które ma na celu oczyszczenie zmarłego przed pochowkiem.
Ciała ubiera się w proste, białe szaty, zwane tachrichim, symbolizujące równość wszystkich ludzi w obliczu śmierci. Te tradycje podkreślają nie tylko godność zmarłego, ale również jego rolę w społeczności.
Pamięć o zmarłych oraz szacunek dla ich ciał są fundamentalnymi aspektami judaizmu, które mają na celu oddanie czci zmarłym i zapewnienie im godnego przejścia do życia pozagrobowego. To ważny wymiar duchowości judaizmu, kształtujący sposób postrzegania śmierci i życia po niej.
Jakie są zasady związane z eutanazją w judaizmie?
Eutanazja w judaizmie jest na ogół uznawana za coś niewłaściwego. Życie jest traktowane jako święty dar od Boga, którego wyłączne prawo do zakończenia należy uszanować. Halacha, czyli prawo żydowskie, stanowczo odrzuca jakiekolwiek działania mające na celu skrócenie ludzkiego istnienia, nawet gdy sytuacja wiąże się z ogromnym cierpieniem.
Niemniej jednak, w obliczu poważnych chorób, istnieje możliwość zaprzestania stosowania środków podtrzymujących życie. Chodzi tutaj głównie o środki, które jedynie sztucznie przedłużają życie, bez rzeczywistego zamysłu wyleczenia pacjenta. W judaizmie istotne jest, aby podkreślać rolę etyki oraz duchowości, a szczególnie pamiętać o opiece nad umierającymi. Ich komfort w ostatnich chwilach staje się kluczowym zagadnieniem.
Dbanie o osoby w końcowej fazie życia nie może się ograniczać tylko do aspektu fizycznego; wsparcie duchowe i emocjonalne również odgrywa tu ogromną rolę. Ten sposób myślenia ukazuje, jak ważna jest godność, niezależnie od stanu zdrowia. Żydowska tradycja podkreśla konieczność zapewnienia umierającym spokojnego oraz godnego odejścia.
Takie podejście ma fundamentalne znaczenie dla judaistycznego pojmowania zarówno śmierci, jak i tego, co może nastąpić po niej. W tym kontekście, działania mające na celu aktywne przyspieszenie śmierci, nawet po to, by złagodzić cierpienie, są w diametralnej sprzeczności z kluczowymi zasadami judaizmu.